Trauma en stressor gerelateerde stoornissen - Volwassenen psychiatrie - SINAERT

Question 1

Wat is de DSM-5 definitie van PTSD ?

Answer 1

4 componenten
1 Negatieve verandering cognitie en stemming
2 Vermijding
3 Arousal
4 herbeleving

Treed op nadat er een stressor is geweest
Moet een trauma geweest zijn!

Trauma = blootstelling van feitelijk dreigend dood, verwonding of seksueel geweld

Blootstelling > zelf ondergaan of persoonlijk getuige geweest

Kan ook als je weet dat iemand anders een trauma heeft ondergaan

Question 2

Wat zijn de 2 types van trauma bij PTSD?

Answer 2

I = eenmalig, onverwacht en kortdurend - bijv. Verkeersongeluk, verkrachting

II = herhaald, patroon, langdurig > meer complexe gevolgen, langdurige veranderingen van persoonlijkheid, depressie, angst dissociatie, boosheid, aggressie

Question 3

Wat zijn herbelevingen van PTSD?

Answer 3

• Terugkerende opdringerige herinneringen van beleefde gebeurtenis
• Dromen
• Dissociatieve symptomen - plots voelen of handelen alsof de gebeurtenis opnieuw plaatsvindt. Gevoel opnieuw te beleven
• Blootstelling aan gebeurtenis die lijkt op trauma -> intens lijden > fysiologische veranderingen

Question 4

Wat zijn cognitieve veranderingen na een trauma?

Answer 4

• Amnesie - vergeten trauma
• Veranderend beeld van zichzelf of anderen
• Verwrongen cognities over oorzaken en gevolgen van het trauma - vaak zichzelf als schuldige zien.
• Blijvende negatieve emoties - > schrik, kwaadheid, schuldgevoel, schaamte , onthechting
• onvermogen positieve gevoelens te ervaren!

Question 5

Wat is vermijdingsgedrag bij PTSD?

Answer 5

pogingen om herinneringen, gedachten, gevoelens die naar het trauma refereren te vermijden

• ‘externe reminders’ vermijden

Question 6

Wat is hyper arousal bij PTSD?

Answer 6

Overdreven schrik reacties
Prikkelbaarheid / woede
Roekeloos of zelf destructief gedrag
Overmatig waakzaamheid
Slaapstoornis
Concentratie problemen

Question 7

Wie heeft er een hoger risico op PTSD?

Answer 7

Vaker bij vrouwen
Vaker bij allochtonen
Vaker bij mensen die voor trauma emotionele problemen hadden 
Vroeger al een trauma 
Lage zelfwaardering

Question 8

Welke factoren van traumatische gebeurtenis verhogen kans PTSD?

Answer 8

Bewust veroorzaakte trauma > seksueel misbruik bijv. Kans verhoogt

Zeer ernstige trauma’s hogere kans > objectieve ernst is echter niet zeer verklarend

> reactie is meer van belang! - hoge hulpeloosheid, dissociatie, levensbedreigend gevoel

Question 9

Wat is dissociatie?

Answer 9

Dissocieren = waas, trance, acute stress stoornis

gedeeltelijk afsplitsen met wat er gebeurd:
gevoelloos worden,
wegdromen,
zich losmaken van het eigen lichaam
door te ‘verdwijnen’ of erboven te zweven’,
vluchten in fantasie, in
trance gaan…

Question 10

Wat is een dissociatie stoornis?

Answer 10

(Alle aspecten) aspecten van herinnering trauma afgesplitst
Verdedigingsmechanisme = in situatie waar persoon niet weg kan
Psychisch weg gaan
Afgesplitst aan ander deel bewust zijn > tijdelijk vergeten
Trigger > kan herinnering weer naar boven halen

Na dissociatie:
Kunnen gedachten, gevoelens, waarnemingen plots doordringen
flashbacks> volledige vroegere ervaring of alleen delen daarvan
Lichamelijke reactie: misselijkheid, gevoel, beeld, geur

Question 11

Wat zijn verschillende vormen van dissociatie?

Answer 11

Herinnering > geheugen - autobiografisch geheugen, amnesie

Identiteit > dissociatieve identiteits stoornis

‘Eigen’ gevoel - depersonalisatie - (vervreemd van zichzelf, voelen eigen emoties niet)

Waarneming

Question 12

NOG OPZOEKEN!

Is PTSD een goede voorspeller voor dissociatie?

Answer 12

nee,
PTSS is maar een kleine voorspeller voor dissociatie.
Trauma leidt niet altijd tot dissociatie.

Question 13

Wat is freezing?

Answer 13

extreme bedreiging
• als fight or flight niet mogelijk
• 50% van slachtoffers van
verkrachting:
• verstijven
• analgesie
• onvermogen hulp te roepen

Question 14

Is er een hogere kans om PTSD te krijgen na dissociatie?

Answer 14

ja > NOG OPZOEKEN

Question 15

Wat is depersonalisatie?

Answer 15

één van de meest voorkomende symptomen in psychiatrie

• beleving los te staan van de eigen geestelijke
processen of het eigen lichaam
• beleving externe waarnemer te zijn van de eigen
geestelijke processen of het eigen lichaam
• vanzelfsprekende ervaring van het ‘eigen gevoel’
ontbreekt
• waas, hoofd vol watten, robot, onthecht, zich niet echt
voelen, eigen emoties niet voelen, vervreemd

Question 16

hoe is de realiteitstoetsing bij depersonalisatie?

Answer 16

realiteitstoetsing intact- mensen weten wat er gebeurt

Question 17

Bij welke syndromen komt depersonalisatie vaak voor?

Answer 17

symptoom bij diverse
stoornissen
• depressie
• psychose
• paniekstoornis
• PTSD
• temporale epilepsie

Question 18

Wat is derealisatie stoornis?

Answer 18

beleving los te staan van de
omgeving

• beleving omgeving als
onwerkelijk te ervaren
• realiteitstoetsing intact

• ‘alsof alles achter glazen wand’,
‘alsof ik naar een film kijk’

Question 19

Wat is een Dissociatieve identiteits stoornis?

Answer 19

zichzelf niet als geheel
ervaren
• meerdere ‘identiteiten’, ‘alters’
• alters nemen alternerend de controle
• alters hebben ander gedrag, geheugen, naam,
zelfbeeld, leeftijd, geslacht
• zeer abrupte overgang, triggers

Vaak bepaalde tijd kwijt > amnesie: 
periodes waarin patiënten zich niet kunnen herinneren wat ze hebben gedaan
• ergens opduiken
• automutilatie
• boodschappen

Question 20

Welke comorbiditeiten zijn er bij dissociatie identiteitsstoornis?

Answer 20

• Meer dan 50% borderline persoonlijkheidsstoornis
• Vaak diagnose schizofrenie > vaak in vorm van stemmen discussies = verkeerde diagnose
• Vaak na PTSS